Interview BARST / Mike Keirsbilck (Consouling Sounds) – Het is pas echt als het echt is

Wahnsinnsmusik. Niet veel artiesten kunnen hun werk in één woord vatten. De maalstroom van klanken en genres, die BARST over dreunende geluidsmuren drapeert, kan onmogelijk beter omschreven worden. De laatste vier jaar bouwde de drone-architect een reputatie op minutieus uitgekiende platen en steeds veranderende, vaak groots opgezette, live shows. Op Record Store Day, precies vier jaar na zijn allereerste release, ‘Re: Source’, bracht Barst ‘Re:Cycles’ uit op het Gentse Consouling Sounds, een label dat hem de begeleiding en het kader bood dat zijn traject mogelijk maakte. Wij interviewden Bart Desmet, de man achter BARST en Mike Keirsbilck, labelbaas bij Consouling.

Ontmoeting

Iets meer dan vier jaar geleden vroeg Bart, Mike naar één van zijn huiskamerconcerten te komen. Hij was met drone en donkere ambient bezig. Mike had er geen goed oog in – er zijn maar weinig dronemuzikanten die erin slagen de genreclichés te overstijgen – maar besloot toch te gaan, samen met Nele, zijn vrouw en mede-oprichter/zaakvoerder van Consouling Sounds.

BARST blies het koppel omver. En vandaar ontspon een samenwerking die ondertussen over meerdere platen en projecten strekt. De twee kunnen het duidelijk goed met elkaar vinden. Het interview is evengoed een gesprek tussen Bart en Mike, waarbij de eerste vaak antwoordt vanuit de buik en de tweede weloverwogen aanvult.

Herbronnen

Maar, ‘Re: Cycles’ dus. Bart steekt van wal: “Ik heb vier jaar met geluid en klank gewerkt. Daarbij ontwikkelde ik bepaalde procédés. Met ‘Re: Cylces’ sluit ik die periode af, vat ik ze samen en begin ik tegelijk met een clean sheet.” Mike vult aan: “Het balt samen wat je deed op ‘Re: Source’, ‘Tri’muerti’,  ‘The Western Lands’ en ‘The Endeavour’ én legt er nog een laag bovenop. Het is een auto-remixplaat, een testament van je progressie maar tegelijk ook een heel nieuw, organisch en authentiek werk. Het is een in vinyl verstilde weergave van de weg die je hebt afgelegd.”

Elektronica won op die weg aan belang. Toch blijft de gitaar belangrijk voor BARST. “Ik luister de laatste tijd heel veel naar elektronische muziek en dat inspireert mij. Tegelijkertijd is de gitaar op deze plaat weer veel harder, vuiler, noisier en gewoon prominenter aanwezig dan op ‘The Endeavour’. Er zit weer die vibe van ‘The Western Lands’ in, dat harde, dat diepe, die trancegitaar, meditatief bijna.”

Het is dat typerend meditatieve dat BARST volgens Mike uniek maakt binnen de Consouling Sounds-catalogus: “Hij maakt gebruik van zware gitaren én elektronica en transcendeert daarmee tot tegen het plafond. Dat meditatieve, repetitieve vormt de rode draad. Zelfs al wordt de muziek rauw, botsend, vuil en vies, je kan je er nog steeds in verliezen.”

Bart heeft zich tijdens vier jaar BARST ontpopt tot orkestmeester. Live dirigeerde hij een steeds wisselende groep muzikanten in kolkende shows. Op het podium wil hij terug naar de bron: “Mijn focus is weer meer op het alleen spelen komen te liggen. Ik ben qua intensiteit, gelaagdheid en klank echt diep aan het graven, ik wil niet alleen transcenderen tot tegen het plafond, maar daar ver voorbij. Alleen ik kan on the spot beslissen om een set van richting te veranderen. Alleen ik kan mijn gevoel en de beleving van het moment volgen. Met al die muzikanten naast mij heb ik die vrijheid niet. Ik wil weer het gevoel krijgen zelf de totale show te beheersen. Op dat vlak betekent controle vrijheid.”

Mike: “Veel artiesten, die drone als basis nemen, kopiëren steeds dezelfde formule. BARST daarentegen is constant in flux, je weet nooit wat het gaat worden, maar je weet wel dat het van uitzonderlijk hoog niveau zal zijn.”

Kaders bouwen

De evolutie van BARST als project was enkel mogelijk door het kader dat Consouling Sounds haar artiesten biedt. “Mike stuurt mij”, zoals Bart het een aantal keer stelt. De Consouling-bezieler nuanceert: “Ik denk na over doelstellingen die we willen behalen en probeer het werkproces wat te structureren. In dat opzicht is BARST en ‘Re: Cycles’ een heel goed voorbeeld van de laboratorium- of incubatiefunctie van Consouling Sounds. Alles kan en mag binnen ons kader, en het is aan de artiest om de richting te bepalen. Dat lukt natuurlijk alleen in zoverre artiesten bereid zijn daarin mee te stappen. Bij Bart is die samenwerking optimaal: we stellen samen doelen, werken ideeën uit of doen gek en dat marcheert.”

Bart: “Mike creëert een kader waarin ik tegen alle kanten kan opbotsen, waardoor er ook richting blijft voor mij. Ik heb deadlines nodig: dan moet dat, dan dat. Anders was ik nu nog altijd bezig aan  Re: Source.”

Mike: “Het is een dot van een plaat geworden die er, moest ik echt strikt regisseren, nooit zou zijn geweest. In die zin bepalen de artiesten de richting die we nemen.”

Bart: “Ik kan mij geen andere manier van werken inbeelden.”

Integriteit

Integriteit staat centraal in die manier van werken. Mike: “Ik werk het liefst met artiesten die auteur zijn van zichzelf en het pad dat ze bewandelen. Als je als artiest de integriteit hebt je eigen pad uit te stippelen, om wars van alle trends en alle modegevoel wat in je systeem zit naar buiten te brengen, dan heb je integriteit. Dan vind ik het ook heel waardevol om met je samen te werken en wil ik ook een kader helpen creëren waarin je je als muzikant in alle vrijheid kunt ontplooien.”

Het klinkt misschien als een cliché, maar in dit geval klopt het: Consouling Sounds is meer dan een label, het is een community. Zonder de muzikale samenwerkingen met onder andere Tim de Gieter, Mike Armine, Karen Willems, Treha Sektori,  Mathlovsky en Gregory Simons en alle anderen, zou BARST niet hetzelfde zijn. “Veel van die samenwerkingen zijn tot stand gekomen via het platform waar Mike zijn schouders mee heeft onder gezet.”

Community

Dat Consouling Sounds muzikanten verbindt is geen toeval. Mike: “Muziek is universeel en verbindt sowieso, maar om daar extra diepgang aan te geven moet je ook een kader en een platform scheppen. Eigenlijk was de Consouling Store oorspronkelijk zelfs bedoeld als creatieve hub in Gent. Heel veel mensen in en rond Consouling Sounds steunen elkaar, helpen elkaar uit de brand. Dat heb je natuurlijk niet helemaal zelf in de hand. Het is niet omdat je iets probeert te faciliteren dat het ook effectief groeit. Wij zijn heel blij dat Consouling Sounds een verbindende factor kan zijn tussen artiesten, fans en alles daarrond.”

Overleven

Dat op zich is al een grote verwezenlijking voor een label dat geen subsidies krijgt en voornamelijk werkt met underground artiesten. “Het probleem met de artiesten en genres bij Consouling Sounds is dat ze niet vertegenwoordigd zijn in raden en comités en zo geen aanspraak kunnen maken op subsidies. Wij hebben het besluit genomen dat wij een voorvechtersrol willen spelen om ook onze genres en niches aan die gesprekstafel te krijgen. Het is een open vraag hoe ver we daarin gaan springen. Wij zijn alleszins gebeten om de artiesten waar wij mee werken, of de artiesten waar we niet mee werken maar die ook in die underground en niches zitten, die kansen te geven die gemeen goed zijn in klassieke muziek en jazz. Het is niet vanuit een afgunstpositie. Ik gun iedereen zijn deel van de koek, echt waar, maar ik vind dat de muziek waar wij mee bezig zijn ook een deel van die koek verdient. Die steun zou de zo al rijke Belgische underground dan wel eens vleugels kunnen geven.”

“Los daarvan is het niet gemakkelijk, wij hebben onze eigen modellen om te overleven. Het is altijd een precair evenwicht zoeken om kansen te geven aan jong talent en werken met gevestigde waarden. Anderzijds proberen we heel veel nadruk te leggen op het fysieke object. Dat wat wij maken effectief een verzamelwaarde heeft. Zodanig dat mensen effectief nog het fysieke object willen kopen en ons in leven houden. Gelukkig is er in onze niche een publiek van verzamelaars, die iets tastbaars willen. Tegelijk proberen we onze platen wel betaalbaar te houden.”

Ook de artiesten hechten waarde aan het fysieke object beaamt Bart: “Een plaat is pas een plaat wanneer het een plaat is. Digitaal is niet voldoende, voor mij is een plaat pas een plaat als ze op vinyl staat. De koppeling met dat fysieke object is essentieel, het is pas écht als het écht is.”